اصول طراحی ساختمان های مسکونی
در این صفحه با اصول طراحی ساختمان های مسکونی آشنا می شوید:
1. وجوه
وجوه خانه باید به‌گونه‌ای باشد که اعضای خانواده بتوانند به‌راحتی زندگی کنند. موضوع وجه در ارتباط با جهت‌گیری ساختمان است. چیدمان درها و پنجره‌ها در دیوارهای بیرونی خانه باید به‌گونه‌ای باشد که آفتاب فراوان و نسیم بتواند وارد خانه شود. تمام اتاق‌ها باید با قرار دادن مناسب درها و پنجره‌ها به‌خوبی تهویه و روشن شوند. وجوه یک ساختمان باعث ایجاد راحتی، بهداشت و مناظر دلپذیر می‌شود.
آشپزخانه باید از یک وجه شرقی برای به دست آوردن هوای خالص از بیرون برخوردار باشد که می‌تواند دودهای پخت‌وپز را از بین ببرد و اتاق در روز خنک باقی بماند. اتاق‌های خواب باید وجه جنوب شرقی یا جنوب غربی داشته باشند. اتاق‌های خواب باید یک ایوان در غرب داشته باشند به‌طوری‌که از دیوارها در برابر نور مستقیم خورشید محافظت کند. اتاق پذیرایی یا اتاق نشیمن می‌تواند در وجه شمال شرقی یا جنوب شرقی داشته باشد.
بیشتر بخوانید: انواع ساختمان ها را بشناسید
2. چشم‌انداز
چشم‌انداز، نمای از بیرون از خانه است. خانه باید چشم‌انداز مناسبی داشته باشد تا بتواند احساس شادمانی را به افراد ساکن در آن منتقل کند. این باید احساس خوبی را برای شخصی ایجاد کند که آن را از بیرون مشاهده می‌کند. چشم‌انداز باید ویژگی‌های دلپذیر را نشان دهد و ویژگی‌های ناخوشایند و نامطلوب خانه را پنهان کند.
این خانه نه‌تنها از بیرون جذاب به نظر می‌رسد، بلکه باید از ویژگی‌های خوبی مانند راحتی، شادابی، امنیت، صرفه‌جویی در نیروی کار و چشم‌انداز مدرن نیز برخوردار باشد. برای مثال نورپردازی‌های کوچک یا پنجره خلیج می‌توانند از زیبایی ظاهری برخوردار باشند و همچنین در تهیه نسیم، نوردهی و نور خورشید به اتاق کمک می‌کند.
3. حریم خصوصی
این‌یک اصل مهم در هنگام طراحی یک ساختمان مسکونی است.
موضوع حریم خصوصی را می‌توان به دو شکل بررسی کرد:
- خارجی
- داخلی
حریم خصوصی خارجی
این مورد به دو شکل زیر می‌تواند موردتوجه قرار گیرد:
- گذاشتن پرده روی درها و پنجره‌ها.
- اگر خانه در قسمت پشتی نقشه بافاصله کافی از بزرگراه و خیابان‌ها ساخته‌شده باشد، می‌توان حریم شخصی را به‌راحتی حفظ کرد. خانه نباید در حاشیه جاده‌ها ساخته شود.
- پرده‌ها باید روی درب اصلی خانه تثبیت شوند تا کسی نتواند از قسمت بیرونی خانه به داخل دید کامل داشته باشد.
- حریم خصوصی خارجی با طراحی با دقت در ورودی اصلی یا با مات کردن آن با درختان یا خزندگان رعایت می‌شود.
حریم خصوصی داخلی
حریم خصوصی داخلی توسط موارد زیر رعایت می‌شود:
1. پرده‌ها می‌توانند در درهای همه اتاق‌ها استفاده شوند و به‌راحتی می‌توانند یک اتاق را از دیگری جدا کنند. اتاق‌های خواب، حمام، توالت، آشپزخانه باید به‌درستی جدا شوند. در صورت دسترسی مستقل به همه اتاق‌ها این امکان وجود دارد.
2. درب باید در طرف بلند دیوار اتاق قرار داشته باشد.
3. حریم خصوصی را می‌توان با درهای تک لولا حفظ کرد.
بیشتر بخوانید: اطلاعات ساختمان های در حال ساخت
4. گروه‌بندی:
این بدان معناست که اتاق‌ها باید نسبت به یکدیگر مرتب شوند. مناطق مختلف باید از هم جدا شوند. اتاق‌های عمومی یا معمولی مانند اتاق پذیرایی، اتاق نشیمن، اتاق خانواده و اتاق غذاخوری باید در کنار هم گروه‌بندی شوند. اتاق‌خواب، اتاق مطالعه، اتاق رختکن و حمام باید با یک سالن مرکزی یا گذرگاه از مکان‌های عمومی جدا شود. اتاق ناهارخوری باید نزدیک آشپزخانه باشد. اتاق پذیرایی نباید در نزدیکی آشپزخانه باشد. سرویس بهداشتی باید در دسترس همه اتاق‌ها باشد. اتاق کودکان باید در نزدیکی اتاق والدین باشد.
5. جادار بودن:
با استفاده از نسبت‌های کوچک می‌توان یک‌خانه را جادارتر کرد. حتی اگر خانه کوچک باشد نیز می‌توان احساس فضای بزرگ را به افراد منتقل کرد. یک اتاق مربع به دلیل تغییر در نسبت ابعاد ممکن است کوچک‌تر از یک اتاق مستطیل با همان مساحت به نظر برسد. کمدها و قفسه‌ها باید به‌گونه‌ای قرار داده شوند که از فضای موجود بهترین استفاده شود.
کمدهای دیواری، ویترین‌ها و قفسه‌ها در جلوگیری از شلوغی بیش‌ازحد کف کمک می‌کنند. فضای زیر آستانه پنجره می‌تواند به‌عنوان فضای انباری استفاده شود. کابینت‌های دیواری در آشپزخانه فضای کافی برای ذخیره‌سازی را فراهم می‌کنند. باغچه و بالکن خانه باید به‌گونه‌ای باشند که در کنار هم فضای بزرگی و یکپارچه‌ای ایجاد کنند.
6. مسائل بهداشتی:
سلامتی اعضای خانواده به وضعیت بهداشتی خانه بستگی دارد. برای روشنایی مناسب، تهویه، تمیز بودن و سایر سرویس‌های بهداشتی در خانه باید تدارکاتی دیده شود. تمام اتاق‌ها باید به‌خوبی روشن بوده و تهویه مناسب داشته باشند. بر روی دیوارهای متقابل اتاق باید پنجره وجود داشته باشد تا تهویه مناسب ایجاد شود. به‌جای یک پنجره، باید در دیوارهای مختلف اتاق دو تا سه پنجره وجود داشته باشد تا همه اتاق‌ها از نور و هوا کافی برخوردار شوند.
بیشتر بخوانید: لیست مناقصات و مزایدات ساختمانی کل کشور
7. انعطاف‌پذیری:
این بدان معنی است که یک اتاق بتواند استفاده چندمنظوره داشته باشد. در صورت کمبود فضا، انعطاف‌پذیری اتاق اهمیت پیدا می‌کند. برای مثال یک اتاق نشیمن را بتوان در شب به اتاق‌خواب تبدیل کرد. آشپزخانه باید هم برای آشپزی و هم برای ناهارخوری باشد. از اتاق‌های خواب می‌توان به‌عنوان اتاق مطالعه هم استفاده کرد. انعطاف‌پذیری برای کسانی که در آپارتمان‌ها زندگی می‌کنند مهم است.
8. ارتباط اتاق‌ها:
ارتباط آسان بین اتاق‌ها از مهم‌ترین اصول در خانه‌های مسکونی است. این امر با قرار دادن مناسب درها، سالن‌ها و پله‌ها امکان‌پذیر است. درها باید به‌گونه‌ای قرار بگیرند که بتوانیم بدون عبور از مرکز اتاق حرکت کنیم. مسیر عبور از اتاق نباید با چیدمان مبلمان تداخل داشته باشد.
یک گذرگاه مستقیم، کوتاه و جداگانه برای حفظ حریم خصوصی هر اتاق بسیار مهم است. این گذرگاه از اختلال در انجام کار جلوگیری می‌کند. ارتباط آسان اتاق‌ها با یکدیگر موجب کاهش حرکت ساکنین برای انجام کارهایشان می‌شود.
9. ملاحظات عملی و کاربردی:
توجه عملی در ساخت خانه نقش مهمی ایفا می‌کند. سهولت تمیز کردن و نگهداری باید در هنگام تصمیم‌گیری برای اتمام کف و دیوارها در نظر گرفته شود. سطوح صاف و بدون شکست را می‌توان راحت‌تر از قطعات تزئینی تمیز کرد. فضای اطراف خانه را باید با دقت در نظر گرفت. این فضاها شامل باغ، حیاط یا حیاط‌خلوت است. باغچه اطراف خانه برای زیباسازی خانه از اهمیت بسیاری برخوردار است. باغچه در پشت خانه می‌تواند طوری برنامه‌ریزی شود که سبزیجات و میوه‌های خانگی را به همراه داشته باشد.
حیاط محوطه‌ای محصور در جلوی خانه است که ممکن است در آن گل‌کاری انجام شود. حیاط‌خلوت، فضای محصور در پشت خانه است. این فضا باید تمیز نگه‌داشته شود و ممکن است برای برخی از فعالیت‌های اعضای خانه مورداستفاده قرار گیرد. در طراحی خانه، نیازهای اعضای خانواده باید موردتوجه قرار گیرد.