گابیون ها و کاربردهای آن
در این صفحه با گابیون ها و کاربردهای آن آشنا می شوید:
ممکن است شما نیز نام گابیون یا توری گابیون را شنیده باشید. سازه‌هایی سنگی که به‌طورمعمول در کنار برای جاده‌سازی، سدسازی و یا در کنار اجسام سنگی در فضای سبز شهری و پارک‌ها دیده‌شده و حتی جهت زیباسازی شهری نیز کاربردهای گسترده‌ای دارد؛ اما اینکه توری گابیون چیست و چرا حائز اهمیت است را در این نوشتار از پرشین سازه کاویده و به توضیح جامعی در خصوص مزایای آن می‌پردازیم؛ بنابراین برای آشنایی بیشتر با این نوع سازه سنگی با پرشین سازه بزرگترین بانک اطلاعات ساختمان‌های در حال ساخت کشور همراه شوید.
توری گابیون یا توری سنگی چیست؟
جالب است بدانید که گابیون کلمه‌ای ایتالیایی بوده و به معنی جعبه یا قفس فلزی که با مصالحی نظیر سنگ و خاک پرشده است، گفته می‌شود. درواقع توری گابیون نوعی توری فلزی شبیه به توری مرغی بافته‌شده با مفتول است که سطحی شش‌ضلعی طور دارد. این چشمه‌های شش‌ضلعی که از تابیدن سیم‌های مفتول به وجود آمده‌اند می‌توانند مانع از سقوط سنگ‌ها در هنگام پاره شدن توری شوند. لازم به ذکر است که گابیون را با نام‌های دیگری نظیر توری سنگی، سیل بند و گابیون‌بندی نیز می‌شناسند.
هدف از ساخت توری گابیون عبارت است از استفاده از سبدهای پرشده از سنگ‌هایی که کاملاً محکم به یکدیگر بسته‌شده و به‌صورت بلوک‌های یکپارچه و انعطاف‌پذیر درآمده است و عمده مصرف آن برای ساختمان، ساخت سازه‌های کنترل فرسایش و تثبیت شیب‌هایی با فرسایش بالای می‌باشد.
بیشتر بخوانید: سنگ کوارتز در ساختمان
تاریخچه مختصر گابیون
همان‌طور که میدانید مشکل فرسایش خاک از گذشته تاکنون همواره گریبان گیر بشر بوده و دردسرهای زیادی را به همراه داشته است. جالب است بدانید که هدایت سیلاب‌ها که امکان ایجاد خرابی در منطقه را فراهم می‌کردند و از طرفی نیاز به ایجاد دیوارهای محکم برای حفاظت از سازه‌ها ازجمله اولین راهکارها در جهت رفع مشکلات پیش رو برای بشر بود؛ بنابراین مواجه‌شدن با این مشکلات مصری‌ها را بر آن داشت که با استفاده از مصالح سنگی و نی شروع به ساخت سازه‌هایی محکم نمایند.
بنابراین می‌توان ادعا کرد که اولین سازه‌ی گابیون شناخته‌شده در طول تاریخ، توسط مصری‌ها ساخته‌شده است. این توری‌های سنگی معمولاً در کنار رود نیل برای حفاظت در برابر سیلاب و طغیان رودخانه در بعضی فصول سال بوده و عموماً با نی و سنگ ساخته‌شده بودند. همچنین گابیون در صنایع نظامی نیز مورداستفاده قرار می‌گرفت. نظامیان درون توری‌های فلزی را پر از سنگ و کلوخ کردند تا در برابر متجاوزان احتمالی، نقش دفاعی را اجرا کند؛ بنابراین به‌این‌ترتیب بود که نخستین توری سنگی ساخته شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
از زمان مصریان تاکنون بشر هرروز بیشتر این نوع از سازها را در کنار دیگر سازه‌ها تکامل داده تا اینکه امروزه به‌جای نی از توری سنگی استفاده می‌شود؛ بنابراین با توجه به تاریخچه مطرح‌شده گابیون‌ها ثابت کرده‌اند که یکی از بهترین راهکارها برای مقابله با فرسایش خاک در جهان محسوب می‌شوند.
آشنایی با انواع توری گابیون
در ادامه این مقاله از پرشین سازه قصد داریم تا درباره انواع توری سنگی صحبت کنیم و به بررسی بیشتر تعدادی از انواع گابیون بپردازیم:
۱. توری گابیون سبدی
گابیون سبدی معمولاً به شکل جعبه مکعبی شکل می‌باشد که در درون آن می‌توان انواع مختلفی از مواد پر کردنی و مصالح قرار داد. جالب است بدانید که گابیون به شکل سبد بیشتر در مصارفی مانند راه‌سازی، جاده‌سازی و راه‌آهن محبوب بوده و مورداستفاده قرار می‌گیرد.
۲. توری گابیون کیسه‌ای
توری گابیون کیسه‌ای ازجمله انواع این محصولاتی است که معمولاً در شرایط اضطراری و توسط خود افراد ساخته‌شده و نظم زیادی ندارد. درواقع گابیون کیسه‌ای دارای خلل و فرج زیادی بوده و کاملاً منعطف است.
۳. توری گابیون تشکی
توری گابیون تشکی معمولاً به شکل پله‌پله چیده می‌شود تا از سرعت زیاد آب در درون جوی و آبراه‌ها و همچنین فرسایش جلوگیری کند. این نوع از توری‌ها دارای طول و عرض بیشتر ولی ارتفاع کمتری بوده، درحالی‌که تراکم مفتولی در این نوع از توری سنگی بیشتر می‌باشد.
بیشتر بخوانید: فلاورباکس و انواع مختلف آن
۴. توری گابیون بی‌شکل
از گابیون بی‌شکل در نگهداری از مصالح و سنگ و خاک در کناره جاده‌های بزرگ و کوچک استفاده می‌شود.
۵. توری گابیون تزیینی
گاهی از فنس گابیون در زیباسازی مناطق استفاده می‌شود به‌طوری‌که با این نوع طوری انواع مختلفی از تمثیل‌ها ساخته و جهت زیبایی فضا در پارک‌ها و یا محوطه‌های باز قرار می‌دهند و یا درون آن‌ها را پر از گل و گیاه می‌کنند و در گوشه‌کنار شهر قرار می‌دهند.
۶. توری گابیون پلاستیکی
نوع دیگر این نوع از توری‌ها که از جنس پلاستیک مقاوم ساخته می‌شود توری گابیون پلاستیکی است. به‌طورکلی گابیون پلاستیکی در مهندسی سازه کاربرد داشته و برای صاف نمودن سطح خاک‌های سست و همچنین جهت آرماتوربندی بسیار پرکاربرد می‌باشد. گابیون پلاستیکی دلیل قیمت مناسب و مقاومت بالایی که دارد معمولاً در کاربردهای ذکرشده بسیار موردتوجه قرار گرفته و استفاده می‌شود.
آشنایی با انواع توری‌های مفتولی
به‌طورکلی توری‌ها در انواع مختلف و کاربردهای متفاوتی در بازار موجود می‌باشند. برای مثال یکی از کاربردهای توری‌ها استفاده از آن‌ها در صنایع ساختمان‌سازی است. همچنین برای ساختن دستگاه‌هایی مختلفی ازجمله انواع کمباین و گندم پوست‌کن نیز از توری استفاده می‌شود. از طرف دیگر این توری‌ها در ساخت تختخواب‌ها و تشک‌های طبی نیز به کار می‌روند. لازم به ذکر است که توری‌هایی که به‌صورت فلزی ساخته می‌شوند برای ایجاد حصار در اطراف یک محیط مشخص و محصور مورداستفاده قرار می‌گیرند. به‌طور خلاصه انواع توری‌های فلزی شامل موارد زیر می‌باشد:
فنس مفتولی
توری‌های گابیون که با نام توری سنگی نیز شناخته می‌شوند، هم جز توری‌های مفتولی می‌باشند. جالب است بدانید که این توری‌ها امروزه در اجرای دکوراسیون برای محوطه‌های باز و ساختمان‌ها کاربرد دارد؛ اما دلیل این کاربرد گسترده از گابیون ها را می‌توان در قیمت مناسب و دوام بالای این توری جست‌وجو کرد.
- توری مرغی و توری حصاری
به‌طورکلی توری‌های مرغی بیشتر در مرغداری‌ها کاربرد دارد. چراکه در این صنعت از این محصولات برای ایجاد قفس و حصار برای محور کردن پرندگان استفاده می‌شود.
- سیم گالوانیزه
مشاهده کنید: قیمت لحظه ای تیرآهن
- انواع مش، توری سرندی رولی و فلزی
کاربرد انواع توری‌های مفتولی بر اساس ساختار، شکل و جنس متفاوت می‌باشد اما بیشترین کاربرد استفاده از توری فلزی از نوع مش در ساختمان‌سازی می‌باشد. به‌طورکلی توری مش به‌منظور استفاده در بتن‌ریزی کف به کار می‌رود. از طرف دیگر از توری‌های سرندی یا فلزی نیز برای کاربردهایی در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود.
- توری پرسی
توری‌های پرسی یکی دیگر از این محصولات هستند. این دسته توری کاربردهای متنوعی هستند که با توجه به اینکه نرده‌های فلزی و آهنی به نسبت قیمت بالاتری دارند، از این توری‌ها به‌جای آن‌ها استفاده می‌شود. این توری‌ها در نرده‌کشی ساختمان‌های مسکونی، تجاری، ویلاها و مجتمع‌ها و امکانی چون مکان‌های ورزشی و... کاربرد دارند.
چگونگی استفاده از توری گابیون
در حقیقت توری سنگی باعث می‌شود تا استحکام سازه‌های مختلف بیشتر شده و خطر تخریب به حداقل برسد. این هدف با مکانیسم ساده اما بسیار پرکاربردی انجام می‌شود. مکانیسم گابیون به این شکل است که از سمتی به زمین محکم شده و از سمت دیگر تمام نیروی وزن سازه موردنظر را از درون خود عبور داده و به زمین منتقل می‌کند. به‌این‌ترتیب سازه موردنظر که نقطه اتصال قابل‌اطمینانی به منطقه محکمی نداشته است، ریزش نکرده و مستحکم باقی می‌ماند. به‌طورکلی برای این نوع از توری‌ها موارد استفاده متنوعی وجود دارد، دلیل این مسئله نیز استحکام و درعین‌حال امکان تغییر شکل دادن این نوع از توری‌ها است.
درواقع گابیون را می‌توان به شکل مکعب، یا مکعب مستطیل، استوانه درآورده و درون آن را از سنگ و قلوه‌سنگ پر نمود. با این روش می‌توان از آن در شرایط و محیط‌های متفاوت استفاده کرد. معمولاً این باکس‌ها یا سبدهای حاوی سنگ دارای ابعاد مختلفی هستند و معمولاً زمانی که توری‌های جعبه مانند پر از سنگ شدند، آن‌ها را برای ایجاد یک سطح نفوذناپذیر و محکم در کنار هم و یا روی‌هم قرار می‌دهند. توری گابیون به‌عنوان مانع در برابر ریزش خاک و سنگ و رانش و فرسایش زمین در اطراف جاده‌ها و رودخانه‌ها استفاده می‌شود. همچنین امروزه از منظر زیبایی نیز قابل‌توجه بوده و در نما و دکوراسیون ساختمان‌های اداری، ویلاها و بسیاری از مکان‌های دیگر کاربرد دارد.
کاربردهای گسترده‌ی توری سنگی
توری سنگی بسیار منعطف و مقاوم بوده و همین دو فاکتور عاملی برای استفاده از این محصول است. توری سنگی یا گابیون ازجمله بهترین و مؤثرترین روش‌ها برای کاهش لغزندگی سنگ‌ها و همچنین کاهش سرعت فرسایش خاک می‌باشد.
به‌طورکلی معمولاً سبدهای گابیون از مصالح مختلف پرشده و به یکدیگر متصل می‌گردند و تشکیل یک سازه به‌هم‌پیوسته‌ی انعطاف‌پذیر، نفوذپذیر و یکپارچه را می‌دهند که توانایی لازم برای مقاومت در برابر حرکت‌های قابل‌توجه زمین به دلیل برداشت یا جاری شدن سیلاب و یا فرسایش زمین را به‌خوبی دارد. این سازه‌های یکپارچه می‌توانند به‌عنوان دیوارهای نگه‌دارنده، کانال‌ها، پوشش و بنده خاک‌ریز برای حفاظت از زمین و جلوگیری از ریزش خاک و سنگ در زمین‌های شیب‌دار کنار جاده‌های مختلف نیز ساخته شوند.
به‌طور خلاصه کاربردهای متنوع توری‌های سنگی در سازه‌های مختلف شامل:
- جاده‌سازی و سدسازی
- مهار و جلوگیری از ریزش سنگ‌های اطراف جاده‌ها و سدها
- کنترل و هدایت آب و یا سیل‌ها
- تقویت ساختار خاک و حفاظت از آب‌وخاک
- کاربردهای نظامی و ساخت جان‌پناه
- محوطه‌سازی و زیباسازی فضا
- حفاظت از پل‌ها
- کف سازی آبراهه‌ها
- استفاده به‌عنوان یک دیوار، حفاظ، حصار یا فنس
- استفاده از توری سنگی به‌عنوان پوشش در جهت جلوگیری از پوسیده شدن لوله‌ها
- مقاوم کاری و استحکام بناها و ساختمان‌های سست
- استفاده به‌عنوان موج‌شکن جهت مستحکم کردن سواحل دریاچه و دریا در برابر تأثیرات فرسایشی آب‌وهوا
مشاهده کنید: محوطه سازی و تکنیک های انجام آن
مزایای استفاده از گابیون یا توری سنگی
گابیون نیز یکی از محصولات مقرون‌به‌صرفه است که از دوران قدیم به‌جای مانده و هم‌اکنون در چند تغییر کوچک نیز با همان کاربری قدیمی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این دسته از محصولات نیز همراه با مزایای خاصی می‌باشد که شامل:
- نصب و پیاده‌سازی گابیون راحت صورت می‌پذیرد.
- ازلحاظ اقتصادی مقرون‌به‌صرفه است
- دوام بسیار بالای توری سنگی به دلیل استفاده از مواد بادوامی چون بتن، سنگ، شیشه، چوب و. داخل آن و نیز استفاده از توری‌هایی که خود از بهترین مواد هستند و در برابر خوردگی و شرایط بد آب و هوایی مقاوم هستند.
- این محصول مواد پرکننده نفوذپذیری دارد که طول عمر آن را حفظ می‌کند.
- سازگار با محیط‌زیست
- گابیون را می‌توان با مواد بازیافتی مانند بتن، سنگ یا نخاله‌هایی که از پروژه‌های ساختمانی خارج‌شده و به‌عنوان زباله از آن یاد می‌شود پر کرد.
- بدون اینکه نیاز به بستن و یا منحرف کردن مسیر جریان آب باشد امکان قرار دادن تورسنگی در زیرآب وجود دارد
- تحمل بار بالا در کنار جاگیری کم
گابیون باوجود حجم انبوه، فضای کمتری را در برمی‌گیرد و همچنین استفاده از آن به‌عنوان یک ساختار مقاوم برای تحمل بار شناخته می‌شود. - مقاومت بسیار بالا در برابر فشار آب و شرایط بد و تغییرات آب و هوایی
- تنوع در اعمال سبک‌های هنری و ایجاد یک سبک خاص
نصب و ساخت توری سنگی
جالب است بدانید که طریقه نصب توری سنگی بسیار آسان بوده و در مراحل نصب این نوع از توری‌ها نسبت به خیلی از روش‌هایی که نیاز به پی‌ریزی و آماده‌سازی‌های خاص دارند، نیازی به پایه‌ریزی خاصی ندارد. سازه‌های گابیون‌ها چه در دیوارها و چه در نرده‌ها، نیازی به پایه بتونی ندارند. بااین‌حال این نوع از محصولات نیاز به کار زیر سطح دارند. چراکه در غیر این صورت، هرقدر هم سنگین باشد به‌راحتی می‌افتند؛ بنابراین برخلاف بسیاری از دیوارهای دیگر، گابیون نیازی به پایه بتونی ندارد؛
اما برای ساخت یک توری گابیون می‌توان مراحل زیر را گام‌به‌گام اجرا کرد که شامل:
- ابتدا باید قفس بازشده‌ی مفتولی را به شکل استوانه درآورده و انتهای آن را از دو طرف با انبردست وصل نمایید.
- در مرحله بعد یک قطعه فلز مناسب را ترجیحاً آلومینیوم انتخاب کرده و زیر سازه خود قرار دهید.
- سنگ‌ها و مصالح را بخصوص سنگ‌های رودخانه را روی‌هم قرار داده و یک ستون مرتب از سنگ بسازید.
- در پایان نیز سنگ‌های ستونی شده را درون توری گابیون ساخته‌شده قرار داده و مکان‌های خالی را با سنگ بیشتر پر نمایید. حال یک گابیون کوچک ساخته‌اید که می‌توانید از آن به‌عنوان پایه گلدان در راه‌پله و یا باغ ویلا استفاده کنید.
همچنین مشاهده کنید: اولین و بزرگترین بانک اطلاعات ساختمان های درحال ساخت ایران
سخن پایانی
همان‌طور که در طول مقاله نیز مطالعه کردید گابیون‌ها جعبه‌های سیمی هستند که کاملاً پر از سنگ و خاک شده و نقش مهمی در باغبانی، ساخت سازه‌های کنترل فرسایش و تثبیت دامنه‌های شیب‌دار و همچنین جلوگیری از فرسایش خاک دارند. همچنین همان‌طور که دیدید گابیون عمدتاً در باغبانی یا ساخت دیواره‌های نگه‌دارنده استفاده می‌شوند. در پایان نیز باید اذعان کنیم که ما در این مقاله از پرشین سازه تمام تلاش خود را کردیم که شما را با انواع توری سنگی آشنا و اندر مزایای آن را برای شما برشماریم که امیدواریم این اطلاعات مفید واقع‌شده باشد.